درگیری عشایر لرستان با قوای حکومتی

‌نگاهی به چند رویداد تاریخی 
قسمت سوم 
درگیری عشایر لرستان با قوای حکومتی

گردآوری مطلب مرتضی کشوری

منابع:
سرزمین های شگفت انگیز و مردمان صمیمی،صص۱۰۴تا۱۰۸
خاطرات نخستین سپهبدایران ص۲۳۸،عملیات لرستان ص ۱۴۱
جغرافیای نظامی لرستان صص۱۳-۱۴

اولین قشونی که وارد لرستان گردید در سال ۱۲۹۱ خورشیدی بود که متشکل از نیروهای ژاندارمری تحت تعلیم افسران سوئدی بود و اتفاقاً موفق گردیدند بروجرد و سپس خرم آباد را به تصرف در آورند.
@mashahire_ile_papi
اما این موفقییت بطول نیانجامید و عشایر بعد از کوچ بهاره با قوای مذکور به زد و خورد پرداخته و آنها را وادار به عقب نشینی نمودند
در خرداد سال۱۳۰۱قوای سرلشگر امیراحمدی وارد لرستان شدند و بعد از زد و خوردهای فراوان با عشایر منطقه  وکشته شدن تعداد زیادی از طرفین درگیری و حملات متقابلی که جزئیات آنها در کتاب جغرافیای نظامی رزم آرا و خاطرات سپهبد امیر احمدی درج گردیده است،
@mashahire_ile_papi
در این متن نگارنده سعی کرده به بخشی از خاطرات و گفته های امیراحمدی و برخی دیگر از فرماندهان نظامی وقت که مشخصاً از مردان ایل پاپی و نقش آنها روایت کرده اند به قسمت هایی از آن اشاره کند .

ادامه ی مطلب در پست بعدی👇

#مشاهیرپاپی 
لینک کانال مشاهیرایل پاپی
@mashahire_ile_papi

جنگ ایل پاپی با ایل سگوند

‌نگاهی به چند رویداد تاریخی
قسمت دوم
جنگ بین ایل پاپی و سگوند

گرد آوری مطلب:مرتضی کشوری

در سال ۱۲۹۸ خورشیدی حسینقلی خان رئیس ایل پاپی کلیه ی طوایف و تیره های این ایل را به یک جنگ مهم و عمومی با سگوند فرا خواند.
@mashahire_ile_papi
بعد از آماده شدن و فراهم آوردن مقدمات کار،به سگوندها هجوم برده و طی چند مرحله منطقه ی گریت و اطراف آن و برخی دیگر از مناطق شمال غربی سگوند را به تصرف در آوردند که بعد از حدود۷۰سال،مالکیت سگوندها را بر این مناطق پایان پذیرفت.

در این درگیریها عده ی زیادی از طرفین نزاع کشته و زخمی شدند و قسمت عمده ای از اموال و احشام سگوندها به یغما برده شد و غارت گردید.
@mashahire_ile_papi
چندی بعد شیرمحمدخان یکی از بزرگان سگوند،شکوائیه ای به دولت وقت جهت برگرداندن مناطق مزبور به ایل سگوند ارائه نمود،اما به علت وصلتهای بسیار زیاد بین دو ایل پاپی و سگوند و بوجود آمدن روابط خویشاوندی بین آنان و همین طور با ارائه ی سند مالکیت منطقه ی گریت توسط حسینقلی خان به مراجع ذیربط،اختلافات بین آنها پایان پذیرفت و مردم پاپی در آن اسکان یافتند.
@mashahire_ile_papi
گرچه در دوران خانجان،نیز تلاشهای سیاسی سران سگوند برای باز پس گیری گریت ادامه پیدا کرد.
در همین راستا خانجان،نیز بعد از پدر
متصرفات ایل پاپی را به کمک مردان ایل پاپی گسترش داد،
بنحوی که از غرب تا روستای ناصروند بخش ویسیان را تصرف کردند که چندین سال مالیات منطقه ی سیلاخور و اطراف آن را جمع آوری می نمود.بعدها به دلایل متعدد حوزه ی محدوده ی این متصرفات کاسته شد و مناطق مزبور از سیطره ی ایل پاپی خارج گردید.

#مشاهیرپاپی 

لینک کانال مشاهیر ایل پاپی
@mashahire_ile_papi

رویدادهای تاریخی ایل بزرگ پاپی

‌نگاهی به چند رویداد تاریخی 

قسمت اول 

گردآوری: مطلب مرتضی کشوری

جنگ با طایفه ی عیسوند بختیاری

قریب به صد سال پیش گروهی بزرگ از سواران بختیاری به ایل پاپی و طایفه ی قلاوند یورش برده،
تعداد قابل توجهی از اموال و احشامشان را غارت کردند.
@mashahire_ile_papi

به دنبال این موضوع مردان پاپی و قلاوند بطور مشترک تصمیم گرفتند تلافی  کنند و بدین جهت یک دسته ی بزرگ نزدیک به سیصد نفر بصورت سواره و پیاده به فرماندهی میرزاعلی خان و فاضل خان قلاوند،به بختیاری هجوم بردند.
این گروه با کشتن عده ای از بختیاری ها اموال زیادی را به یغما برده و تا نزدیکیهای رود سزار توانستند این اموال و احشام را بدون گزندی بیاورند.
ولی در این میان چند نفر از تفنگداران ماهر بختیاری به فرماندهی یوسف خان عیسوند که خود پاپی تبار است و نیای وی از مهاجرین ایل پاپی بوده اند یک تنگه ی استراتژیک را در راه عبور بطور کامل محاصره نمودند و از هر طرف مهاجمین را به گلوله بستند؛که در این نبرد نزدیک به چهل نفر از ایل پاپی و قلاوند کشته و اموال غارت شده پس گرفته شدند.
@mashahire_ile_papi
از جمله ی کشته شدگان پاپی در این نبرد می توان به (شیخ علی و صفقلی) دو تن از فرزندان سیف اله از طایفه ی مناصر و امیرجان از طایفه ی هادی و افراد دیگری اشاره نمود.

یکی از شاعران بختیاری این جنگ و وقایع آن را در ابیاتی به نظم در آورده که در ذیل مطلب به چند بیت آن اشاره می شود.
@mashahire_ile_papi

تو تو کیانِ بگرین بنیا درینه/نیلی به در روه میرزاعلینه.

ای خدا روزی چنی علین خاسم/
چی خودم جنگ وِکِرده وِ شون راسم

ای خدا روزی چنی علینِ بیدی/جنگ ایما وا لرسون خلقی بئیدی

امیرجو و تنهایی حا اکُنه جو/کشتمه دو تیلِ شیر زِ سیفلا خو.

#مشاهیرپاپی 
لینک کانال مشاهیرایل پاپی
@mashahire_ile_papi

گذری بر تاریخ ایل بزرگ پاپی

‌گذری بر تاریخ ایل پاپی
قسمت دوم 
ریاست ساد بر ایل پاپی 
و چگونگی کشته شدن وی

گردآوری مطلب:مرتضی کشوری

معمرین ایل پاپی جانشین برخوردار را پسر بزرگش باقر
عنوان نموده اند. ساد پسر باقر بعد از پدر ریاست ایل را بعهده گرفت.

@mashahire_ile_papi
در دوران زندگانی ایشان ایل پاپی دارای جمعیت زیادی بوده و از همین زمان نظام طبقاتی و مبحث مالک و رعیتی که قبل از آن بصورت کم رنگ وجود داشت
بطور محسوسی و با جلوه ای خاص خود را نشان می دهد.

گویا بدلیل شکل گرفتن همین موضوع بین صاد و بزرگان سایر طوایف پاپی اختلافاتی به وجود می آید بطوری که رئیس خضر جد تبره های بختیاری الاصلِ طایفه ی کشوری بر اثر همین منازعات توسط صاد و یا به دستور او کشته می شود.
مقر و محل زندگی و حاکمیت صاد(ساد)
مناطقی همچون پاپادینار-وارک-نوژیان-پیرجد- و اطراف آن و.... بوده است وی که نزدیک به ۴۰۰سال پیش می زیسته است شبانه توسط فرزندان رئیس خضر جد چهار تیره ی اصلی کشوری در منطقه ی پیرجد کشته شد.

#مشاهیرپاپی 

لینک کانال مشاهیر ایل پاپی
@mashahire_ile_papi

گذری بر تاریخ ایل بزرگ پاپی

‌گذری بر تاریخ ایل پاپی

گردآوری مطلب:مرتضی کشوری 

منبع:تاریخ بختیاری ص ۱۵۵

بعد از مرگ پاپادینار پسرش بختیار ریاست بر ایل پاپی را به عهده گرفت و از همین جا ریاست بر ایل پاپی حالتی موروثی بخود گرفته 
بطوریکه فرزند ارشد بختیار جانشین پدر می گردد و این امر ادامه دارد تا دوران پسران محمد نواده ی نهم از نسل پاپادینار که گویا میان دو پسر ارشد وی یعنی برخوردار و حیدر اختلاف رخ می دهد.

هرچند سردار اسعد در کتاب خود علت ترک وطن و مهاجرت حیدر به بختیاری را هجوم دشمنان او و کشتن برادرانش و غارت اموال و احشامش،ذکر نموده است.
@mashahire_ile_papi

اما افراد دیگری چون  سِر آرنولد ویلسون و عبدلحسین سپنتا دلیل اصلی این مهاجرت را نزاع محلی و یا اختلافات خانوادگی می دانند.

آنچه معمرین ایل پاپی در این باب از پدران و اجداد خود شنیده اند حکایت از این نکته دارد که بعد از محمد بر سر ریاست ایل بین پسران او بخصوص دو پسر ارشدش حیدر و برخوردار اختلاف می افتد.

کار به مجادله و منازعه کشیده می شود و همین امر باعث عزیمت حیدر به بختیاری و سکونت دائمی او در این منطقه می گردد.

هرچند که بعدها برادران حیدر برای برگرداندن وی از بختیاری تلاش و اصرار ورزیدند لیکن ایشان بازگشت را صلاح ندانست
و این عدم بازگشت در واقع به صلاح بود و نواده های وی به جای تاریخ ایل پاپی بخشی از تاریخ ایران را رقم زدند.

#مشاهیرپاپی 

لینک کانال مشاهیر ایل پاپی
@mashahire_ile_papi

معادن و منابع زیرزمینی منطقه پاپی

‌معادن و منابع معدنی در محدوده ی ایل پاپی

گردآوری مطلب:مرتضی کشوری

در جای جای بخش پاپی معادن مختلف نمک-کچ-سنگ-قیر و...وجود دارد و افراد آگاه از وجود منابع نفت نیز در برخی از مناطق بخش پاپی خبر می دهند.بطوریکه گویا در منطقه ی سرکانه ی بخش پاپی یک چاه نفت پیدا شده که در حال بررسی مقدماتی است.از طرفی درنزدیکی ایستگاه راه آهن کشور در محلی به نام (کَل آب تی) یک معدن زغال سنگ مشاهده می شود.یک معدن نمک در منطقه ی کوه کلاه وجود دارد که در گذشته مردم برای استفاده ی خود و احشامشان از آن سود می بردند و به (میمنایی)موسوم است.

طبیعی است که معادن زیادی در این بخش نهفته است ولی به دلیل عدم اکتشاف و کم توجهی به آنها و عدم بهره برداری به طور کلی به فراموشی سپرده شده اند.صاحب کتاب جغرافیای نظامی لرستان به وجود معادنی در این بخش از جمله(کان قیر در صاحبان(ییلاق)پاپی-کان نمک و سنگ در شعبان منطقه ی لیریایی-کان زغال سنگ در دره ی کشور و در گرمسیر-کان گچ در ییلاق و گرمسیر پاپی) اشاره نموده است.

#مشاهیرپاپی 

لینک کانال مشاهیرایل پاپی
@mashahire_ile_papi

آبشارهای منطقه پاپی

‌‌‌آبشارها و دریاچه گونه های منطقه پاپی

گردآوری مطلب:مرتضی کشوری

از آبشارهای مهم و معروف کشور چندآبشار در محدوده ی ایل پاپی و بخش پاپی قرار دارند که عبارتند از:آبشارپاتاف(نوژیو)واقع در دهستان کشور در شرق روستای سنگ تراشان-آبشاربیشه(درایستگاه راه آهن بیشه(دهستان سپیددشت)-آبشارتله زنگ(شه وی)واقع در اطراف ایستگاه راه آهن تله زنگ(۱۱۰کیلومتری شهرستان خرم آباد)،که این آبشار را کارشناسان زیباترین آبشار ایران دانسته اند-آبشار وارک در منطقه ی وارک-آبشارسرکانه(هفت چشمه)-آبشار فصلی تاف در منطقه ی تاف-آبشار فصلی گود در منطقه ی وارک-آبشار فصلی وژن آو در مناطق گرمسیری-آبشار فصلی قلم آو(قلم آب)در مازو-آبشار فصلی سیرم-آبشار فصلی کای رود در منطقه ی لووه-آبشارهای منطقه ی رگ که از کوه کلا سرچشمه گرفته در منتهی الیه جنوب شرقی سرکانه فرود آمده و به(پیر آو رو به مفهوم پیر آب رود)معروف هستند.

#مشاهیرپاپی 

لینک کانال مشاهیرایل پاپی
@mashahire_ile_papi

سراب ها و چشمه های منطقه پاپی

‌سرابها و چشمه ها

چشمه های آب بزرگ و کوچک و سرابهای متعددی در این بخش جاری است،که به عنوان نمونه می توان به سرابهای(گُلما-پیراسد-پهلوچنار-کنگرینه-خونی-سراب گر-سراب جونو)در منطقه ی وارک،(چنار-باغبانه-تنگ سرخ(بنجلو)در منطقه ی پاپادیندار-سراب تیزخانی-که سرچشمه ی آبشار معروف پاتاف(نوژیو)می باشد و چند سراب مهم دیگر در منطقه ی کشور و اطراف آن،سرابهای(چنارکُل-بُن ریز و چند چشمه ی مهم دیگر در کاکاشرف و پیرجد)در دهستان کاکاشرف،سرابهای(هنام-پاچنار-طویله-سراب گل ترس)در گریت و ترس،چشمه های(سی نر-سرکانه-هفت چشمه-چنار شوره و چند سراب دیگر)در دهستان چم سنگر،سراب گازه و چشمه های(دراشگفد-دره اناران-آب سفید-سرچنار-زیر چنار-نسار دیفه-مازیا-کُتل سیاه-داربلوط و...)در مناطق مختلف دهستان سپیددشت(سراب های ادریسی-کوهرو،و چشمه هایی درمناطق کیرتآو-قلمآو،و مازو و دیگر اماکن گرمسیری)در دهستان مازو و اطراف آن و سرابهای تاف-قلعه گل-دره چپی و در منطقه ی تاف و دهها چشمه ی کوچک وبزرگ دیگر اشاره نمود.

همین طور یک چشمه ی معدنی(گوگردی)درنزدیکی ایستگاه راه آهن کشور واقع است که عده ای معتقدند برای معالجه ی پاره ای از امراض جلدی و پوستی سودمند است.

#مشاهیرپاپی

لینک کانال مشاهیر ایل پاپی
@mashahire_ile_papi

رودخانه ها و جویبارهای منطقه پاپی

‌‌رودخانه ها و جویبارها

گردآوری مطلب:مرتضی کشوری

مهمترین رود بخش پاپی رود سزار(دز)می باشد به استثنای این رود بزرگ،چندین رودخانه ی کوچک دیگر با طول و حوزه ی آبریز کم وجود دارد که اکثر آنها در انتها به رود مهم سزار می ریزند.این رودخانه ها بطور معمول از نظر کشاورزی و فوائد زراعی اهمیت چندانی ندارند.مهمترین آنها عبارتند از:رودخانه ی کشور:این رودخانه از بخش جنوبی کوه تاف سرچشمه گرفته و به رود سزار میریزد و چون از منطقه ی وارک نیز میگذرد به این عنوان هم معروف است.در مسیر این رودخانه،شاخه های بزرگ و کوچک زیادی به آن متصل می شوند که مهمترین آنها می توان جویبارهای کوچکی در منطقه ی وارک و دوش سرخ و همین طور شاخه های کوچک آبشارهای پاتاف،سفیدآب(وارک)و چند جویبار در منطقه ی کشور و از همه معروفتر رودخانه ی کوچک (تازان) را نام برد.در زمستان به علت حمل گِل و لای مناطق وارک-دوش سرخ و...به رنگ قرمز درآمده که این خاکهای حمل شده،سبب انباشته شدن در دریاچه ی سد دز می گردند.

رودخانه ی گریت:این رودخانه از منطقه ی گریت سرچشمه گرفته و به رود سزار می ریزد.

#مشاهیرپاپی 

لینک کانال مشاهیر پاپی
@mashahire_ile_papi
 

رودخانه ی کُرناس:رودخانه ی کُرناس از کوه کُرناس سرچشمه می گیرد این رود نیز به رود سزار منتهی می شود و به چند شاخه ی فرعی تقسیم می شود که مهمترین آنها رودخانه ی کوچک (کولیشم)می باشد.

کوه ها و غارهای منطقه پاپی

‌کوهها و غارها

گردآوری مطلب:مرتضی کشوری

با توجه به اینکه بخش پاپی یک منطقه ی کوهستانی است بطور یقین کوههای متعددی در آن وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از:هشتاد پهلو(هشدا پلی)-کوه کلاه(کوکلا)-تاف-سرداب-چال پیل-تیل مرو-تاکستان-چیلنگ-لووه-بآویز که این کوهها در دهستان کشور و اطراف آن در بخشی از دهستان چم سنگر قرار دارند.

کوههای زاغه-بن گیر-کتل سیاه-کهک-کوه بنه-گونل بونه-قادی بریژ-ازگنه-تنگ سیاه-نخود کار-یاسین کوه-کوه علیشاه-دیرآب-بوتک-کوه ترس و چندکوه دیگر که در محدوده ی دهستان سپیددشت واقع شده اند.کوههای کاشرف و پاتخت در دهستان کاکاشرف.

کوههای کُرناس-گمنآو(گم آب)-گِلی جنگ-پلمی-تلوز-کوهرو-اثیر-چوب اشکن-بُن لاله-گردن باریک-آونگو-دارتاگیرو-کوه مکی-کوه مالگه مراد-کوه دیس)تاش لاله-ریت کوه-می کزالی-و چندین کوه مهم دیگر در مناطق گرمسیری(بخش الوار گرمسیری)با توجه به کوهستانی بودن بخش پاپی غار(اشگفد)های فراوانی وجود دارد که از جمله ی آنها می توان به غار سرکونه(سرکانه)غارِ دراشگفد-غارهای شمال دشت لاله-غارتلوز-غار وژنآو در کوه مالگه مراد-غارخاتون زنان در چنارکُل و غارهای دیگری در دامنه ی کوههای این منطقه اشاره نمود.
#مشاهیرپاپی 
لینک کانال مشاهیر ایل پاپی
@mashahire_ile_papi